Xuyên khung – “Thần dược” Đông y giúp lưu thông khí huyết, đánh bay đau đầu
Đôi nét về thảo dược Xuyên khung
Xuyên khung còn có tên gọi khác là Khung cùng, Tang ky. Tên khoa học là Ligusticum wallichii Franch., thuộc họ Hoa Tán (Apiaceae/Umbelliferae).
Xuyên khung là cây thân thảo sống lâu năm, thân mọc thẳng, bên trong rỗng, bên ngoài có các đường gân chạy dọc rõ nét. Loại cây này được trồng chủ yếu tại tỉnh Tứ Xuyên, Vân Nam, Quý Châu (Trung Quốc). Ở Việt Nam, Xuyên khung phát triển tốt ở vùng có độ cao lớn, khí hậu mát mẻ như Sapa.
Dược liệu Xuyên khung thực chất là phần thân rễ của cây, sau khi thu hái sẽ được phơi hoặc sấy khô để sử dụng trong y học.
Hình ảnh cây Xuyên khung trong tự nhiên
Điểm danh công dụng tuyệt vời của thảo dược Xuyên khung
Theo Đông y, Xuyên khung là một thảo dược có tính ôn, vị cay, hương thơm đặc trưng. Dược liệu này được sử dụng rộng rãi trong điều trị các chứng tắc kinh, đau bụng kinh, đau đầu, đau do phong thấp, chấn thương, bầm tím, đau ngực, tức ngực, đau vùng mạn sườn.
Xuyên khung có tác dụng hỗ trợ điều trị nhiều vấn đề sức khỏe như cao huyết áp, đau đầu, hoa mắt, phong thấp, cảm mạo, nhức mỏi cơ thể. Đặc biệt, dược liệu này còn được ứng dụng để cải thiện rối loạn kinh nguyệt và rong huyết sau sinh.
Trong Đông y, xuyên khung được xem là vị thuốc quý, có khả năng tăng cường tuần hoàn máu, giảm ứ huyết và hỗ trợ điều trị các bệnh liên quan đến thiếu máu cục bộ, đau đầu, rối loạn kinh nguyệt. Không chỉ là dược liệu, xuyên khung còn được nhiều quốc gia, đặc biệt là khu vực châu Á, sử dụng trong thực phẩm chức năng giúp phòng ngừa bệnh lý mạch máu não và các vấn đề phụ khoa.
Ngoài công dụng chữa bệnh, Xuyên khung còn được ứng dụng trong chế biến món ăn như salad, rau xào, món hầm, góp phần nâng cao sức khỏe và giúp giảm triệu chứng chóng mặt, mệt mỏi.
Thành phần và công dụng của Xuyên khung theo Y học cổ truyền
Nghiên cứu đã xác định 174 hợp chất trong cây Xuyên khung, trong đó phthalide và alkaloid đóng vai trò quan trọng trong dược tính của thảo dược này. Những hoạt chất này có tác dụng bảo vệ mạch máu, ngăn ngừa huyết khối, hỗ trợ điều trị thiếu máu cơ tim và não, giảm huyết áp, chống viêm, chống co thắt, ức chế sự phát triển của tế bào ung thư và làm chậm quá trình lão hóa. Đặc biệt, ligustrazine, một thành phần có trong Ligusticum wallichii, giúp cải thiện chức năng co bóp của tim và hỗ trợ tuần hoàn mạch vành.
Hoạt chất ligustrazin được chiết xuất từ Xuyên khung có khả năng ức chế sự tập kết tiểu cầu, hỗ trợ phòng ngừa hình thành cục máu đông trong động mạch.
Thử nghiệm lâm sàng về tác dụng của cao Xuyên khung trong điều trị bệnh mạch vành cho thấy thảo dược này có khả năng ức chế quá trình kết tập tiểu cầu và giảm tổng hợp thromboxan, góp phần hạn chế nguy cơ tắc nghẽn mạch máu. Thành phần tetramethylpyrazin hydroclorid trong dược liệu này có tác dụng ức chế sự kết tập tiểu cầu, có tiềm năng ứng dụng trong điều trị đột quỵ và tắc mạch não. Hiện nay, hoạt chất này đã được tổng hợp trên quy mô lớn để sản xuất dược phẩm cải thiện tính linh hoạt của hồng cầu.
Bên cạnh đó, Xuyên khung còn có tác dụng giảm co thắt cơ trơn ruột do acetylcholine và histamin gây ra, đồng thời hỗ trợ lợi tiểu. Đặc biệt, tinh dầu chiết xuất từ Xuyên khung đã được chứng minh có hoạt tính kháng khuẩn, tiêu diệt nhiều loại vi khuẩn, trong đó có liên cầu tan huyết và phế cầu khuẩn.
Rễ cây Xuyên khung được dùng làm thuốc chữa bệnh
Gợi ý một số bài thuốc từ Xuyên khung
1. Bài thuốc giảm đau đầu, chóng mặt
Xuyên khung 3g Tế tân 2g
Hương phụ 3g
Cách dùng: Sắc với 300ml nước, đun cạn còn 100ml, chia làm 3 lần uống trong ngày.
2. Bài thuốc hỗ trợ điều trị thiên đầu thống, nghẹt mũi, thị lực giảm sút
Xuyên khung 12g Kinh giới 12g
Bạc hà 24g Phòng phong 4g
Tế tân 3g Khương hoạt 6g
Bạch chỉ 6g
Cách dùng: Tán nhỏ các thảo dược thành bột mịn, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 6g, dùng nước chè để uống.
3. Bài thuốc độc vị xuyên khung tán trị thiên đầu thống, đau đầu sau sinh
Dùng Xuyên khung đem nghiền thành bột mịn, mỗi ngày uống 2 lần, mỗi lần 4 - 6g, dùng nước chè để pha và uống.
4. Bài thuốc hỗ trợ điều trị suy tim
Xuyên khung 12g Kim ngân 20g
Thổ Phục Linh 20g Bạch truật 16g
Đảng sâm 16g Phục linh 12g
Đương quy 12g Bạch thược 12g
Thục địa 12g Ngưu tất 12g
Huyền hồ sách 8g Cam thảo 4g
Cách dùng: Sắc nước uống mỗi ngày một thang.
5. Bài thuốc điều trị thiếu máu
Xuyên khung 8g Thục địa 16g
Bạch thược 12g Đương quy 12g
Cao ban long 12g A giao 8g
Kỷ tử 12g
Cách dùng: Sắc nước uống, mỗi ngày một thang.
Xuyên khung hoạt huyết, thông mạch, tăng cường lưu thông máu
6. Bài thuốc hỗ trợ điều trị ứ huyết
Xuyên khung 8g Bạch thược 8g
Đương quy 8g Huyền hồ sách 8g
Bồ hoàng 8g Ngẫu tiết 8g
Huyết dư 8g Địa du 8g
Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày một thang.
7. Bài thuốc điều trị liệt dây thần kinh số 7 ngoại biên
Xuyên khung 8g Ngưu tất 12g
Thục địa 12g Đảng sâm 12g
Bạch truật 12g Khương hoạt 8g
Độc hoạt 8g Tần giao 8g
Bạch chỉ 8g Đương quy 8g
Bạch thược 8g Phục linh 8g
Hoàng cầm 8g Cam thảo 6g
Cách dùng: Sắc nước uống mỗi ngày một thang.
8. Bài thuốc hỗ trợ điều trị đau thần kinh, nhức đầu
Xuyên khung 8g Thạch cao 15g
Cam thảo 15g Quế chi 5g
Bạc hà 5g
Cách dùng: Sắc nước uống mỗi ngày một thang.
9. Bài thuốc hỗ trợ điều trị loạn thần kinh thực vật
Xuyên khung 10g Táo nhân 50g
Tri mẫu 15g Phục linh 15g
Cam thảo 10g
Cách dùng: Sắc nước uống hàng ngày, mỗi ngày một thang.
10. Bài thuốc điều trị viêm tắc động mạch
Xuyên khung 12g Thục địa 16g
Bạch thược 16g Đảng sâm 16g
Đương quy 12g Bạch truật 12g
Phục linh 8g Cam thảo 4g
Cách dùng: Sắc nước uống mỗi ngày một thang.
Lưu ý khi sử dụng thảo dược Xuyên khung
Khi dùng cây Xuyên Khung, người sử dụng cần lưu ý những điểm sau:
- Không nên sử dụng trong trường hợp đang bị nôn mửa, chóng mặt, phụ nữ mang thai hoặc cho con bú.
- Những đối tượng không nên dùng Xuyên Khung bao gồm: Người mắc chứng khí nghịch, đờm suyễn, đầy bụng, tỳ vị hư yếu, kém ăn, thượng thực hạ hư, âm hư hỏa vượng.
- Một số dược liệu không nên kết hợp với Xuyên Khung: Hoạt thạch, Hoàng liên, Sơn thù, Lang độc, Hoàng kỳ, Tiêu thạch,…
Tạm kết
Xuyên khung là vị thuốc quý trong Đông y, nhưng nếu sử dụng Xuyên Khung trong thời gian dài có thể làm hao tổn nguyên khí. Vì vậy, khi mắc bệnh, bạn nên thăm khám và sử dụng các bài thuốc theo đúng hướng dẫn về liều lượng và thời gian của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
-
Nhồi máu não ở người cao tuổi: Hiểu đúng nguyên nhân, nhận diện triệu chứng và cách phòng ngừa hiệu quả
Nhồi máu não ở người cao tuổi có thể gây ra nhiều hệ lụy như tử vong và tàn phế.... -
Đột quỵ ban đêm và những điều cần biết để tránh nguy hiểm đến tính mạng
Đột quỵ ban đêm được xem là một trong những tình trạng cấp cứu y tế nghiêm trọng nhất, thường... -
Bị thiếu máu não không nên ăn gì? Top thực phẩm nên tránh để giảm triệu chứng bệnh
Khi gặp phải tình trạng thiếu máu lên não, chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng để giảm... -
Chóng mặt ù tai là bì gì? Top nguyên nhân và cách phòng tránh nguy hiểm
Chóng mặt ù tai là hiện tượng khiến nhiều người cảm thấy rất khó chịu và ảnh hưởng đến sinh... -
Cách trị thiếu máu não tại nhà đơn giản nhưng hiệu quả ít người biết
Thiếu máu não có thể gây nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Dưới đây là những cách... -
Ngất xỉu do thiếu máu não: Làm thế nào để phòng tránh?
Ngất xỉu do thiếu máu não là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe đáng lo ngại, đặc biệt ở người... -
Dấu hiệu thiếu máu não: Nên nhận biết sớm để tránh nguy hiểm
Thiếu máu não ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng hoạt động của não bộ, đồng thời tác động tiêu... -
Dấu hiệu đột quỵ trước 1 tuần: Đừng chủ quan khi thấy những biểu hiện này
Đột quỵ là một tình trạng y tế nghiêm trọng với tỷ lệ tử vong cao nếu không được phát... -
Dấu hiệu nhận biết cơn tai biến nhẹ ở người già: Phát hiện càng sớm tỉ lệ sống càng cao
Tai biến nhẹ ở người già là một tình trạng cần được quan tâm nghiêm túc, dù không gây nguy... -
Nguyên nhân bị tai biến là gì? Bác sĩ cảnh báo các yếu tố nguy cơ cần tránh
Phần lớn các trường hợp đột quỵ (tai biến mạch máu não) hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu...
- Trang chủ
- Sản phẩm
- Về chúng tôi
- Câu chuyện khách hàng
- Góc bệnh lý
- Tin tức tổng hợp
- Liên hệ
- Đặt hàng
- Thông tin sản phẩm
- Thành phần sản phẩm
- Công dụng sản phẩm
- Tai biến mạch máu não
- Thiểu năng tuần hoàn não
- Chế độ ăn uống tập luyện
- Tin tức sự kiện
- Câu hỏi thường gặp
- Câu chuyện khách hàng