Tư thế nằm cho bệnh nhân liệt nửa người: Lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa
Vì sao bệnh nhân liệt nửa người cần chú ý tư thế nằm?
Tình trạng liệt nửa thân có thể khởi phát bởi nhiều lý do, trong đó tai biến mạch máu não là nguyên nhân chủ yếu. Ngoài ra, các chấn thương sọ não nghiêm trọng hoặc các bệnh lý thần kinh tiến triển như teo cơ, xơ cột bên cũng có thể khiến bệnh nhân dần mất kiểm soát vận động. Ở những trường hợp này, biểu hiện liệt không xảy ra đột ngột mà thường tiến triển từ từ theo kiểu bậc thang, khó nhận biết trong giai đoạn đầu.
Tư thế nằm của người bệnh sau tai biến đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hỗ trợ điều trị và ngăn ngừa các biến chứng thứ phát. Nếu được đặt nằm đúng cách, bệnh nhân không chỉ cảm thấy thoải mái hơn mà còn hạn chế được các nguy cơ như co rút cơ, loét tì đè, tổn thương khớp hoặc rối loạn tuần hoàn.
Việc duy trì tư thế đúng giúp cơ thể giữ được sự cân bằng với lực trọng trường, từ đó giảm áp lực không cần thiết lên hệ cơ xương. Điều này cũng hỗ trợ quá trình vận động thụ động, tăng kích thích thần kinh và cải thiện cảm giác cho nửa cơ thể bị ảnh hưởng.
Nếu bạn đang đồng hành cùng người thân bị liệt nửa người, việc nắm rõ cách điều chỉnh tư thế nằm là điều cần thiết. Hãy đảm bảo rằng khi xoay trở hoặc thay đổi tư thế cho bệnh nhân, cơ thể họ luôn được căn chỉnh hợp lý để duy trì lưu thông máu tốt, hạn chế tình trạng chèn ép lên các vùng da dễ tổn thương, tạo điều kiện cho hệ thần kinh và giác quan tiếp nhận kích thích và hỗ trợ tích cực cho quá trình phục hồi chức năng vận động.
Khái niệm căn chỉnh cơ thể ở đây được hiểu là đảm bảo sự phối hợp đúng đắn giữa các bộ phận như khớp, cơ, dây chằng, để mọi chuyển động và tư thế đều không gây áp lực hoặc tổn hại đến cơ thể người bệnh.
Việc đặt bệnh nhân tai biến vào tư thế phù hợp trong giai đoạn phục hồi là yếu tố quan trọng giúp ngăn ngừa biến chứng và hỗ trợ hồi phục chức năng. Các tư thế sau đây nên được áp dụng sau 72 giờ kể từ khi xảy ra tai biến, và cần thay đổi tư thế mỗi 3–4 giờ để hạn chế lở loét và tình trạng cứng khớp.
Tư thế nằm đúng giúp bệnh nhân liệt nửa người nhanh phục hồi
Hướng dẫn tư thế nằm cho bệnh nhân liệt nửa người
1. Tư thế nằm ngửa đúng cách cho người liệt nửa thân
Đầu giường cần được giữ phẳng. Phần đầu bệnh nhân nên tựa lên một chiếc gối vừa phải để tránh đau mỏi cổ, không làm cong vẹo đốt sống cổ. Hướng mắt nên thẳng, không lệch sang hai bên. Sau đó, bạn thực hiện tư thế:
- Dùng một chiếc khăn gấp hoặc gối nhỏ kê dưới vai hoặc dưới bên cơ thể bị ảnh hưởng để tạo sự nâng đỡ nhẹ.
- Tay ở bên liệt cần đặt cách xa thân người, khuỷu tay nên duỗi nhẹ, lòng bàn tay hướng lên trên. Có thể lựa chọn một trong hai cách đặt tay: hoặc tay duỗi thẳng dọc thân người, hoặc cong khuỷu nhẹ và bàn tay hướng về đầu giường.
- Dùng khăn gấp kê nhẹ dưới vùng hông bên liệt, mục tiêu là đưa hông bên này hơi nghiêng ra phía trước.
- Đầu gối bên liệt nên được nâng khoảng 30 độ bằng cách đặt một chiếc gối hoặc khăn cuộn dưới gối.
- Gót chân nên được nâng đỡ nhẹ bằng một chiếc gối mềm để tránh tỳ đè, phòng loét da.
Tư thế nằm ngửa đúng cách hỗ trợ bệnh nhân thở
2. Tư thế Fowler hoặc bán Fowler có hỗ trợ
Người chăm sóc hãy cho bệnh nhân nằm ngửa, điều chỉnh đầu giường nâng lên từ 45 đến 60 độ. Chú ý:
- Đặt người bệnh ở tư thế Fowler sao cho thân trên nghiêng nhẹ về trước, không gập cổ quá mức.
- Sử dụng gối nhỏ kê đầu, đồng thời cằm bệnh nhân nên hướng nhẹ về phía ngực. Nếu người bệnh mất hoàn toàn khả năng kiểm soát đầu, cần tránh tình trạng cổ bị xoay vẹo hoặc không cố định.
- Dùng khăn cuộn kê nhẹ dưới vùng thắt lưng nhằm hỗ trợ phần cột sống ngang thắt lưng.
- Cánh tay bên liệt nên được kê bằng gối, đặt hơi xa khỏi thân người để giảm áp lực. Khuỷu tay cần được đỡ chắc chắn.
- Dọc theo chân bệnh nhân, nên đặt một cuộn chăn hoặc bao cát nhỏ để giữ chân ở tư thế ổn định.
- Bàn chân cần được hỗ trợ bằng nẹp chuyên dụng hoặc lớp đệm mềm để giữ tư thế bàn chân tự nhiên, phòng tránh biến dạng khớp cổ chân.
Việc thực hiện đúng các tư thế nằm không chỉ giúp cải thiện tuần hoàn và ngăn ngừa biến chứng, mà còn góp phần thúc đẩy phục hồi vận động cho bệnh nhân sau tai biến. Người chăm sóc nên thực hành thuần thục và kiên trì áp dụng những tư thế này để đồng hành hiệu quả cùng quá trình hồi phục của người bệnh.
Tư thế Fowler giúp bệnh nhân cảm thấy dễ chịu
2. Tư thế nằm nghiêng cho bệnh nhân liệt nửa người về phía bên lành
Khi đặt bệnh nhân vào tư thế nằm nghiêng, cần đảm bảo đầu bệnh nhân được đặt trên một chiếc gối vừa phải, sao cho không làm ảnh hưởng đến đốt sống cổ. Gối phải được cố định chắc chắn, giúp đầu bệnh nhân không bị lệch quá nhiều. Chú ý:
- Đặt tay hỗ trợ ở bên dưới và điều chỉnh bệnh nhân nằm nghiêng về phía giường đối diện với hướng sẽ quay. Hỗ trợ phần thân trên di chuyển trước, sau đó mới chuyển phần thân dưới, lưu ý hỗ trợ hông một cách nhẹ nhàng.
- Gập đầu gối của bệnh nhân sao cho phần đầu gối không tiếp xúc với mặt giường. Giữ chân còn lại trên nệm.
- Một tay nên đặt lên chân cong gần khu vực hông của bệnh nhân, tay còn lại hỗ trợ phần vai.
- Kéo nhẹ nhàng bệnh nhân nghiêng về phía bạn.
- Đặt một chiếc gối dưới đầu và cổ bệnh nhân, đảm bảo sự thoải mái cho vùng cổ.
- Đặt tay dưới vai phụ của bệnh nhân và nhẹ nhàng kéo xương bả vai về phía trước, giúp giảm áp lực lên khớp vai, tránh tình trạng trọng lượng cơ thể dồn trực tiếp lên khớp vai.
- Đặt cả hai cánh tay của bệnh nhân ở tư thế hơi gập. Hỗ trợ cánh tay trên bằng một chiếc gối, sao cho gối ngang với vai; tay còn lại đặt trên mặt giường để ổn định.
- Đặt tay dưới hông và nhẹ nhàng đưa hông của bệnh nhân về phía trước, sao cho góc giữa hông và mặt giường khoảng 30 độ.
- Dùng một chiếc gối nhỏ để kê phía sau lưng bệnh nhân (gấp gối theo chiều dọc và đặt phần nhẵn của gối dưới lưng).
- Đặt một chiếc gối dưới chân của bệnh nhân sao cho chân gập nhẹ ngang hông, từ háng đến bàn chân.
- Đặt các bao cát song song với bề mặt giường để hỗ trợ chân bệnh nhân. Nếu có sẵn, có thể sử dụng dụng cụ chỉnh hình cho cổ chân và bàn chân.
Tư thế nằm nghiêng giúp giảm áp lực lên những vùng cơ thể dễ bị tổn thương, đồng thời hỗ trợ lưu thông máu và cải thiện sự thoải mái cho bệnh nhân. Những thao tác này cần được thực hiện nhẹ nhàng và chính xác để đảm bảo hiệu quả trong quá trình phục hồi.
Tư thế nằm nghiêng chuẩn theo chuyên gia
4. Tư thế nằm nghiêng về phía bên liệt cho bệnh nhân bị liệt nửa người
Để đảm bảo tư thế thoải mái và an toàn cho bệnh nhân, đầu của bệnh nhân cần được đặt đúng cách, trên gối với độ cao vừa phải, tránh làm gập cổ hoặc gây khó chịu. Lưng của bệnh nhân được hỗ trợ vững chắc bằng gối hoặc chăn để ổn định tư thế. Chú ý:
- Vai bên liệt nên được đặt sao cho bệnh nhân cảm thấy thoải mái nhất, không tạo ra sự căng thẳng hoặc đau đớn.
- Chân bên liệt cần được đặt ở tư thế khớp háng duỗi thẳng, trong khi khớp gối hơi gập một chút để tạo sự thoải mái và dễ chịu.
- Thân người bệnh cũng cần ở tư thế hơi ngửa để giảm áp lực lên các vùng cơ thể dễ bị tổn thương.
- Tay bên lành có thể đặt trên thân người bệnh hoặc trên một chiếc gối chèn hỗ trợ phía sau lưng.
- Chân bên lành được đỡ bởi một chiếc gối cao, sao cho ngang với thân và hông, đồng thời khớp háng và gối được gập nhẹ để tạo sự thoải mái tối đa.
Với bất kỳ tư thế nào, người chăm sóc cần chú ý đến sự thẳng hàng của cơ thể, đảm bảo rằng các bộ phận được đặt đúng vị trí và bệnh nhân cảm thấy thoải mái. Cần sử dụng nệm phù hợp để nâng đỡ cơ thể bệnh nhân, đảm bảo rằng cột sống không bị cong bất thường.
Người chăm sóc cần hỗ trợ để người bệnh nằm nghiêng cảm thấy thoải mái nhất
Tạm kết
Tư thế nằm cho bệnh nhân liệt nửa người rất quan trọng trong quá trình hỗ trợ phục hồi. Người chăm sóc cần ghi nhớ rằng việc thay đổi tư thế giúp hỗ trợ quá trình phục hồi, điều chỉnh trương lực cơ, cung cấp kích thích cảm giác thích hợp, cải thiện nhận thức về không gian và giảm nguy cơ mắc các vấn đề như loét do tì đè, co rút cơ, đau đớn hoặc các vấn đề về hô hấp. Việc thực hiện đúng các động tác này sẽ đóng góp tích cực vào việc phục hồi của bệnh nhân.
-
Nhồi máu não ở người cao tuổi: Hiểu đúng nguyên nhân, nhận diện triệu chứng và cách phòng ngừa hiệu quả
Nhồi máu não ở người cao tuổi có thể gây ra nhiều hệ lụy như tử vong và tàn phế.... -
Đột quỵ ban đêm và những điều cần biết để tránh nguy hiểm đến tính mạng
Đột quỵ ban đêm được xem là một trong những tình trạng cấp cứu y tế nghiêm trọng nhất, thường... -
Bị thiếu máu não không nên ăn gì? Top thực phẩm nên tránh để giảm triệu chứng bệnh
Khi gặp phải tình trạng thiếu máu lên não, chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng để giảm... -
Chóng mặt ù tai là bì gì? Top nguyên nhân và cách phòng tránh nguy hiểm
Chóng mặt ù tai là hiện tượng khiến nhiều người cảm thấy rất khó chịu và ảnh hưởng đến sinh... -
Cách trị thiếu máu não tại nhà đơn giản nhưng hiệu quả ít người biết
Thiếu máu não có thể gây nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Dưới đây là những cách... -
Ngất xỉu do thiếu máu não: Làm thế nào để phòng tránh?
Ngất xỉu do thiếu máu não là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe đáng lo ngại, đặc biệt ở người... -
Dấu hiệu thiếu máu não: Nên nhận biết sớm để tránh nguy hiểm
Thiếu máu não ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng hoạt động của não bộ, đồng thời tác động tiêu... -
Dấu hiệu đột quỵ trước 1 tuần: Đừng chủ quan khi thấy những biểu hiện này
Đột quỵ là một tình trạng y tế nghiêm trọng với tỷ lệ tử vong cao nếu không được phát... -
Dấu hiệu nhận biết cơn tai biến nhẹ ở người già: Phát hiện càng sớm tỉ lệ sống càng cao
Tai biến nhẹ ở người già là một tình trạng cần được quan tâm nghiêm túc, dù không gây nguy... -
Nguyên nhân bị tai biến là gì? Bác sĩ cảnh báo các yếu tố nguy cơ cần tránh
Phần lớn các trường hợp đột quỵ (tai biến mạch máu não) hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu...
- Trang chủ
- Sản phẩm
- Về chúng tôi
- Câu chuyện khách hàng
- Góc bệnh lý
- Tin tức tổng hợp
- Liên hệ
- Đặt hàng
- Thông tin sản phẩm
- Thành phần sản phẩm
- Công dụng sản phẩm
- Tai biến mạch máu não
- Thiểu năng tuần hoàn não
- Chế độ ăn uống tập luyện
- Tin tức sự kiện
- Câu hỏi thường gặp
- Câu chuyện khách hàng