Tìm hiểu top nguyên nhân gây đột quỵ và cách phòng tránh hiệu quả
Đột quỵ là bệnh gì?
Đột quỵ còn được gọi là tai biến mạch máu não, là hiện tượng não bộ không được cung cấp máu đột ngột do tắc nghẽn hoặc vỡ mạch máu. Khi đó, các tế bào não bắt đầu chết dần vì thiếu oxy và dưỡng chất, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng về mặt thần kinh, vận động hoặc thậm chí là tử vong nếu không can thiệp kịp thời. Có hai thể bệnh chính của đột quỵ:
- Đột quỵ thiếu máu não: Chiếm phần lớn trong số các ca đột quỵ, xảy ra khi một cục máu đông hoặc mảng bám xơ vữa chặn dòng máu lưu thông đến não.
- Đột quỵ xuất huyết não: Xuất hiện khi mạch máu trong não bị vỡ, gây xuất huyết và tổn thương các mô xung quanh.
Với tỷ lệ tử vong cao và để lại nhiều biến chứng nặng nề, đột quỵ là mối đe dọa không thể xem nhẹ. Việc hiểu rõ nguyên nhân, dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa sớm sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc bảo vệ sức khỏe cho bản thân và người thân trong gia đình.
Có 2 dạng đột quỵ phổ biến là xuất huyết não và tắc mạch máu
Một số bệnh lý dẫn đến đột quỵ trực tiếp
Nguyên nhân gây đột quỵ đa phần là do các bệnh lý như:
1. Đột quỵ do tắc nghẽn động mạch lớn
Một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra đột quỵ thiếu máu não là sự tắc nghẽn ở các động mạch lớn. Tình trạng này thường bắt nguồn từ hiện tượng xơ vữa động mạch – khi các mảng bám tích tụ trong lòng mạch gây hẹp hoặc bít tắc dòng máu lưu thông. Bên cạnh đó, các cục máu đông xuất phát từ tim (thường gặp ở người mắc rung nhĩ, hẹp van tim...) cũng có thể trôi lên não, làm tắc động mạch và gây đột quỵ.
Đột quỵ do tắc mạch máu não
2. Đột quỵ do cục máu đông xuất phát từ tim
Ước tính khoảng 20% các ca đột quỵ do nguyên nhân tim mạch, cụ thể là các bệnh lý như suy tim, rung nhĩ hoặc bệnh van tim. Khi hoạt động bơm máu của tim không còn ổn định, dòng máu trong tim bị chậm hoặc xoáy bất thường, dễ dẫn đến hình thành huyết khối. Những cục máu đông này có thể di chuyển lên não theo dòng tuần hoàn và làm tắc nghẽn mạch máu tại đó.
3. Đột quỵ do huyết khối hình thành tại chỗ
Sự xuất hiện của huyết khối ngay tại não là một tác nhân phổ biến của đột quỵ thiếu máu cục bộ. Nguyên nhân thường là do các mảng xơ vữa bị nứt vỡ, làm tổn thương lớp nội mạc mạch máu. Tiểu cầu sẽ bám dính tại vị trí tổn thương, tạo thành huyết khối và dẫn đến tình trạng tắc nghẽn lưu thông máu lên não.
Cục máu đông gây đột quỵ xuất huyết não
4. Đột quỵ ổ khuyết
Đây là một thể đột quỵ đặc trưng bởi tổn thương các mạch máu nhỏ nằm sâu trong nhu mô não, thường gặp ở người bị tăng huyết áp lâu năm. Áp lực máu cao kéo dài khiến các mao mạch nhỏ bị tổn thương, dễ dẫn đến viêm, hình thành cục máu đông và làm nghẽn dòng máu tại những vùng nhỏ, gây ra các ổ nhồi máu có kích thước nhỏ nhưng ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng thần kinh.
Các yếu tố nguy cơ dẫn đến đột quỵ
Các yếu tố nguy cơ gây đột quỵ thường được phân chia thành ba nhóm chính:
- Nhóm yếu tố không thể thay đổi:
Có một số yếu tố rủi ro mà chúng ta không thể can thiệp, song chúng đóng vai trò lớn trong việc gia tăng khả năng mắc đột quỵ:
+ Tuổi tác: Nguy cơ đột quỵ tăng dần theo tuổi, đặc biệt sau độ tuổi 55.
+ Giới tính: Nam giới thường có khả năng bị đột quỵ cao hơn, tuy nhiên phụ nữ lại có tỷ lệ tử vong do đột quỵ cao hơn.
+ Yếu tố di truyền: Nếu trong gia đình từng có người mắc đột quỵ hoặc bệnh lý tim mạch, nguy cơ mắc bệnh sẽ tăng lên đáng kể.
+ Đau nửa đầu migraine: Một số nghiên cứu cho thấy, những người bị đau nửa đầu có dấu hiệu báo trước (migraine có tiền triệu) dễ gặp vấn đề về mạch máu não, từ đó làm tăng nguy cơ đột quỵ.
- Nhóm yếu tố nguy cơ có thể kiểm soát:
Một số nguyên nhân khác gây đột quỵ có thể được kiểm soát hoặc phòng ngừa thông qua điều chỉnh lối sống và điều trị bệnh lý nền:
+ Tăng huyết áp: Là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến đột quỵ, có thể làm hỏng mạch máu và gây hình thành cục máu đông.
+ Bệnh tiểu đường: Làm tăng nguy cơ xơ cứng mạch và tổn thương các mạch máu nhỏ trong não.
+ Các bệnh tim mạch: Như rung nhĩ, nhồi máu cơ tim, hẹp van tim... đều có thể tạo điều kiện cho cục máu đông phát sinh và di chuyển lên não.
+ Rối loạn mỡ máu: Mức LDL cao thúc đẩy sự tích tụ mảng xơ vữa, dễ dẫn đến tắc nghẽn mạch máu não.
+ Thiếu máu não thoáng qua (TIA): Đây được coi là lời cảnh báo mạnh mẽ rằng một cơn đột quỵ thực sự có thể xảy ra trong tương lai gần.
+ Hẹp động mạch cảnh: Làm giảm lượng máu lên não và gây nguy cơ nhồi máu não.
+ Tăng homocysteine máu: Một yếu tố nguy cơ gây tổn thương nội mạc mạch máu, làm tăng khả năng hình thành huyết khối.
- Lối sống ảnh hưởng trực tiếp đến nguy cơ đột quỵ:
Ngoài các yếu tố bệnh lý, nhiều thói quen sống thiếu lành mạnh cũng làm tăng nguy cơ đột quỵ, chẳng hạn như:
+ Hút thuốc, lạm dụng rượu bia.
+ Ăn uống không cân đối, nhiều chất béo bão hòa.
+ Ít vận động, thường xuyên ngồi lâu một chỗ.
+ Thừa cân – béo phì: Là nguyên nhân gián tiếp làm tăng huyết áp, tiểu đường và bệnh tim mạch.
+ Dùng thuốc nội tiết tố: Một số loại thuốc tránh thai hoặc liệu pháp hormone thay thế có thể làm tăng nguy cơ hình thành huyết khối, đặc biệt ở phụ nữ trên 35 tuổi hút thuốc.
Một số yếu tố nguy cơ làm tăng đột quỵ
Các cách hiệu quả giúp phòng ngừa đột quỵ
Đột quỵ là một tình trạng cấp cứu y tế nguy hiểm, có thể gây tổn thương não nghiêm trọng và để lại nhiều di chứng lâu dài. Tuy nhiên, bằng cách điều chỉnh lối sống và chủ động phòng ngừa, bạn hoàn toàn có thể giảm thiểu nguy cơ xảy ra đột quỵ.
1. Ăn uống khoa học và lành mạnh
Việc xây dựng một chế độ dinh dưỡng cân đối đóng vai trò then chốt trong việc kiểm soát các bệnh mạn tính liên quan đến đột quỵ như cao huyết áp, tiểu đường hay mỡ máu. Ưu tiên bổ sung rau củ, ngũ cốc nguyên cám, cá béo (như cá hồi, cá thu) và các loại hạt giàu omega-3. Đồng thời, nên hạn chế tiêu thụ đồ ăn nhanh, thực phẩm chứa nhiều đường, muối và chất béo bão hòa.
2. Quản lý tốt các bệnh lý nền
Những người đang mắc các bệnh mãn tính như tăng huyết áp, tiểu đường hoặc các vấn đề tim mạch cần điều trị nghiêm túc, dùng thuốc đúng chỉ định và theo dõi sức khỏe định kỳ. Việc kiểm soát tốt những yếu tố này có thể giảm rõ rệt nguy cơ đột quỵ.
Một số biện pháp ngăn ngừa đột quỵ não
3. Loại bỏ thói quen gây hại
Hút thuốc lá, uống rượu bia quá mức và thường xuyên căng thẳng tinh thần là những yếu tố làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông và tổn thương mạch máu. Ngừng hút thuốc, giảm lượng rượu tiêu thụ và học cách thư giãn tinh thần là những bước quan trọng giúp bảo vệ mạch máu não.
4. Giữ ấm khi thời tiết lạnh
Trời lạnh dễ khiến các mạch máu co lại, làm tăng huyết áp đột ngột – một nguyên nhân phổ biến gây đột quỵ. Vào những ngày giá rét, đặc biệt là với người cao tuổi hoặc bệnh nhân cao huyết áp, cần chú ý giữ ấm cơ thể đúng cách.
5. Tăng cường vận động thể chất
Tập thể dục đều đặn giúp cải thiện tuần hoàn máu, điều hòa huyết áp và kiểm soát cân nặng. Bạn nên dành ít nhất 150 phút mỗi tuần cho các hoạt động như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội hoặc yoga để duy trì sức khỏe tim mạch và phòng ngừa đột quỵ hiệu quả.
Tạm kết
Nội dung bài viết đã giúp bạn tìm hiểu nguyên nhân gây đột quỵ và những cách phòng ngừa. Bạn hãy theo dõi thêm các bài viết của Khung Trúc Đan để hiểu rõ hơn về các loại đột quỵ và phương pháp điều trị tốt nhất hiện nay.
-
Hướng dẫn cách đặt tư thế, lăn trở cho người tai biến mạch máu não chuẩn nhất
Sau khi bị tai biến mạch máu não, việc thực hiện các hoạt động cơ bản trở nên vô cùng... -
Tư thế nằm cho bệnh nhân liệt nửa người: Lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa
Liệt nửa người là tình trạng mà bệnh nhân mất khả năng vận động ở một bên cơ thể –... -
Ăn gì bổ não? Tăng cường ngay nhóm thực phẩm này để bảo vệ não bộ, tăng cường trí nhớ
Não bộ được coi là bộ chỉ huy tiêu tốn năng lượng hàng đầu của cơ thể, có thể sử... -
Tắc mạch máu não nên uống thuốc gì để điều trị và phòng ngừa biến chứng?
Tắc nghẽn mạch máu não là một tình trạng nguy hiểm có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh... -
Các phương pháp điều trị tắc nghẽn mạch máu não phổ biến hiện nay
Tắc nghẽn mạch máu não – còn gọi là hẹp động mạch cảnh do mảng bám xơ vữa – xảy... -
Tắc mạch máu não nên ăn gì? Top thực phẩm hỗ trợ lưu thông máu, ngăn ngừa cục máu đông
Tắc mạch máu não là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tai biến mạch máu não (đột quỵ). Việc lựa... -
Đột quỵ tái phát sau bao lâu? Bí quyết phòng ngừa đột quỵ tái phát
Đột quỵ tái phát sau bao lâu là nỗi băn khoăn thường trực của nhiều bệnh nhân sau khi trải... -
Các giai đoạn tai biến mạch máu não: Hiểu đúng để cứu sống người bệnh
Tai biến mạch máu não là một tình trạng nguy hiểm, đòi hỏi xử lý kịp thời để hạn chế... -
Thuốc chống kết tập tiểu cầu là gì? Hiệu quả như thế nào trong điều trị đột quỵ?
Thuốc chống kết tập tiểu cầu là nhóm thuốc giúp ngăn chặn tiểu cầu kết dính lại với nhau –... -
Tắc nghẽn mạch máu não: Yếu tố hàng đầu dẫn đến đột quỵ
Nếu không xử lý kịp thời, tắc nghẽn mạch máu não có thể để lại hậu quả nghiêm trọng, thậm...
- Trang chủ
- Sản phẩm
- Về chúng tôi
- Câu chuyện khách hàng
- Góc bệnh lý
- Tin tức tổng hợp
- Liên hệ
- Đặt hàng
- Thông tin sản phẩm
- Thành phần sản phẩm
- Công dụng sản phẩm
- Tai biến mạch máu não
- Thiểu năng tuần hoàn não
- Chế độ ăn uống tập luyện
- Tin tức sự kiện
- Câu hỏi thường gặp
- Câu chuyện khách hàng