Tai biến nhẹ ở người già: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách phòng ngừa
Tai biến nhẹ ở người già là gì?
Tai biến mạch máu não còn gọi là đột quỵ, là tình trạng tổn thương mô não do một trong hai nguyên nhân: tắc nghẽn mạch máu khiến não thiếu oxy hoặc vỡ mạch máu gây chảy máu vào não. Dù xuất phát từ nguyên nhân nào, bệnh đều làm gián đoạn hoạt động của hệ thần kinh trung ương, tác động đến các chức năng sống.
Khi cơn tai biến xảy ra mà không được cấp cứu đúng lúc, người bệnh có thể bị phù não, xuất huyết và tổn thương lan tỏa đến nhiều vùng não lân cận, dẫn đến nguy cơ tử vong hoặc di chứng nặng nề như liệt, suy giảm trí nhớ, mất khả năng vận động, ngôn ngữ.
Mặc dù đột quỵ có thể xuất hiện ở mọi độ tuổi, người già thường là đối tượng dễ bị ảnh hưởng nhất do sức đề kháng suy giảm, hệ tim mạch và tuần hoàn kém ổn định. Ngoài ra, tuổi càng cao thì khả năng phục hồi sau tai biến cũng chậm và khó khăn hơn.
Theo phân loại của y học, tai biến mạch máu não được chia thành hai mức độ chính: nhẹ và nặng. Trong đó, tai biến nhẹ thường xảy ra ở các mạch máu nhỏ gần vỏ não – nơi ít chức năng trọng yếu, do đó mức độ ảnh hưởng không nghiêm trọng bằng các trường hợp nặng, khi vùng xuất huyết nằm sâu trong não và liên quan đến các trung khu vận động, hô hấp, cảm xúc...
Đa số các ca tai biến mạch máu não xảy ra ở độ tuổi trên 60
Tai biến nhẹ ở người già có nguy hiểm không?
Mặc dù không gây tử vong ngay lập tức, tai biến nhẹ ở người cao tuổi vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro nghiêm trọng nếu không được kiểm soát đúng cách. Nếu lơ là trong điều trị, những cơn đột quỵ thoáng qua này có thể là “lời cảnh báo sớm” cho một cơn tai biến nặng nề hơn đang đến gần.
Người cao tuổi thường có nhiều bệnh nền đi kèm, chức năng tuần hoàn và thần kinh suy giảm theo thời gian. Điều này khiến mạch máu não dễ bị tổn thương và khả năng tự điều chỉnh lưu thông máu kém hiệu quả hơn người trẻ. Chỉ cần một tác động nhỏ như thay đổi tư thế đột ngột, nhiễm lạnh khi ngủ hay thời tiết chuyển mùa cũng có thể làm khởi phát tai biến nhẹ.
Dù các biểu hiện đột quỵ ở người lớn tuổi và người trẻ về cơ bản giống nhau, nhưng ở người già, dấu hiệu thường mờ nhạt và khó nhận biết hơn. Nhiều trường hợp người bệnh không cảm thấy bất thường, hoặc cho rằng đó chỉ là triệu chứng mệt mỏi thông thường. Việc này dẫn đến việc chậm trễ trong việc phát hiện và đưa đi cấp cứu – yếu tố then chốt ảnh hưởng đến khả năng phục hồi sau tai biến.
Thêm vào đó, tai biến nhẹ thường xảy ra bất ngờ, có thể lúc đang nghỉ ngơi hoặc sinh hoạt bình thường, khiến người thân khó nhận ra. Điều này càng làm tăng nguy cơ bệnh diễn tiến nghiêm trọng nếu không có biện pháp can thiệp kịp thời.
Tỷ lệ tử vong do đột quỵ ở Việt Nam theo thống kê từ năm 2019
Dấu hiệu nhận biết tai biến nhẹ ở người già
Một số triệu chứng điển hình có thể xuất hiện khi người già gặp tai biến nhẹ mà gia đình cần đặc biệt lưu ý bao gồm:
- Xuất hiện cơn đau đầu dữ dội bất thường, tay chân rã rời, không còn sức lực.
- Buồn nôn kèm theo nôn mửa.
- Mặt bị lệch, khó nói rõ ràng, nói lắp hoặc không phát âm được; nước dãi chảy nhiều.
- Một bên cơ thể yếu đi rõ rệt, đi đứng loạng choạng, dễ té ngã.
- Nhịp thở thay đổi, thở nhanh hoặc ngắn, cảm giác hụt hơi.
- Thị lực suy giảm đột ngột, mắt mờ hoặc tầm nhìn bị thu hẹp.
- Giảm khả năng ghi nhớ, lú lẫn tạm thời.
Ngay khi phát hiện những biểu hiện nghi ngờ, cần nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám và can thiệp kịp thời, kể cả khi chỉ là nghi ngờ tai biến nhẹ. Nếu không xử lý sớm, cơn đột quỵ thực sự có thể xảy ra bất cứ lúc nào, gây tổn thương nghiêm trọng.
Trong trường hợp tai biến não thực sự xảy ra, khoảng 3–4 giờ đầu sau khi khởi phát được xem là “thời gian vàng” để cứu não. Cấp cứu đúng cách và đúng thời điểm sẽ giúp giảm thiểu tổn thương thần kinh và hạn chế tối đa nguy cơ tàn tật hoặc tử vong.
Dấu hiệu cảnh báo đột quỵ
Bí quyết phòng ngừa tai biến nhẹ ở người già
Phòng ngừa tai biến nhẹ ở người cao tuổi đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống. Dưới đây là một số biện pháp hiệu quả:
1. Kiểm soát các bệnh lý nền
- Quản lý huyết áp: Theo dõi huyết áp thường xuyên và tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc hạ áp của bác sĩ. Tránh các yếu tố gây tăng huyết áp như căng thẳng, caffeine và rượu bia.
- Kiểm soát đường huyết: Duy trì mức đường huyết ổn định thông qua chế độ ăn uống lành mạnh, giảm tiêu thụ tinh bột và đường. Tuân thủ liệu trình điều trị tiểu đường nếu có.
- Giảm mỡ máu: Thường xuyên kiểm tra mức cholesterol trong máu, đặc biệt là LDL (cholesterol xấu). Áp dụng chế độ ăn uống giảm chất béo bão hòa và tăng cường chất béo tốt như omega-3 từ cá và hạt.
Kiểm soát bệnh lý nền phòng tránh đột quỵ
2. Duy trì lối sống lành mạnh
- Chế độ ăn uống khoa học: Tăng cường tiêu thụ rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên cám và thực phẩm giàu chất chống oxy hóa. Hạn chế muối (dưới 5g/ngày) để giảm nguy cơ tăng huyết áp. Tránh thực phẩm chiên rán, chế biến sẵn và giàu đường.
- Tập thể dục đều đặn: Dành ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày trong tuần cho các hoạt động thể chất như đi bộ, yoga, bơi lội hoặc đạp xe. Lựa chọn bài tập phù hợp để tránh áp lực quá mức lên hệ tim mạch.
- Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng hợp lý để giảm áp lực lên tim và mạch máu. Theo dõi chỉ số BMI để đảm bảo cân nặng nằm trong giới hạn bình thường.
3. Loại bỏ thói quen có hại
- Bỏ thuốc lá: Thuốc lá là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây xơ vữa động mạch và tăng nguy cơ tai biến. Bắt đầu kế hoạch cai thuốc ngay cả khi đã lớn tuổi.
- Hạn chế rượu bia: Uống rượu bia ở mức độ vừa phải hoặc tránh hoàn toàn nếu có các bệnh lý nền như cao huyết áp hoặc bệnh tim.
Không uống rượu bia ngăn ngừa đột quỵ
4. Quản lý căng thẳng và cải thiện giấc ngủ
- Giảm căng thẳng: Thực hành các kỹ thuật thư giãn như thiền, yoga hoặc tham gia các hoạt động nhẹ nhàng giúp giảm áp lực tâm lý. Dành thời gian trò chuyện, kết nối với bạn bè và người thân để tăng cảm giác thoải mái.
- Đảm bảo giấc ngủ chất lượng: Người cao tuổi cần ngủ từ 6-8 giờ mỗi đêm để duy trì sức khỏe. Tránh thức khuya và hạn chế sử dụng thiết bị điện tử trước khi đi ngủ.
5. Khám sức khỏe định kỳ
- Tầm soát sớm các yếu tố nguy cơ: Khám sức khỏe định kỳ giúp phát hiện và kiểm soát các bệnh lý nền trước khi chúng gây biến chứng nguy hiểm. Nên kiểm tra tim mạch, huyết áp, đường huyết và cholesterol ít nhất 1-2 lần mỗi năm.
- Chủ động tham vấn bác sĩ: Nếu có tiền sử tai biến nhẹ, cần tuân thủ chặt chẽ kế hoạch điều trị và tái khám định kỳ theo lịch hẹn của bác sĩ.
Tạm kết
Tai biến nhẹ ở người già là bệnh lý rất nhiều người gặp phải và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Việc phòng ngừa tai biến nhẹ ở người cao tuổi đòi hỏi sự kết hợp giữa kiểm soát bệnh lý nền, duy trì lối sống lành mạnh và theo dõi sức khỏe thường xuyên.
-
Hướng dẫn cách đặt tư thế, lăn trở cho người tai biến mạch máu não chuẩn nhất
Sau khi bị tai biến mạch máu não, việc thực hiện các hoạt động cơ bản trở nên vô cùng... -
Tư thế nằm cho bệnh nhân liệt nửa người: Lời khuyên của bác sĩ chuyên khoa
Liệt nửa người là tình trạng mà bệnh nhân mất khả năng vận động ở một bên cơ thể –... -
Ăn gì bổ não? Tăng cường ngay nhóm thực phẩm này để bảo vệ não bộ, tăng cường trí nhớ
Não bộ được coi là bộ chỉ huy tiêu tốn năng lượng hàng đầu của cơ thể, có thể sử... -
Tắc mạch máu não nên uống thuốc gì để điều trị và phòng ngừa biến chứng?
Tắc nghẽn mạch máu não là một tình trạng nguy hiểm có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh... -
Các phương pháp điều trị tắc nghẽn mạch máu não phổ biến hiện nay
Tắc nghẽn mạch máu não – còn gọi là hẹp động mạch cảnh do mảng bám xơ vữa – xảy... -
Tắc mạch máu não nên ăn gì? Top thực phẩm hỗ trợ lưu thông máu, ngăn ngừa cục máu đông
Tắc mạch máu não là nguyên nhân hàng đầu dẫn đến tai biến mạch máu não (đột quỵ). Việc lựa... -
Đột quỵ tái phát sau bao lâu? Bí quyết phòng ngừa đột quỵ tái phát
Đột quỵ tái phát sau bao lâu là nỗi băn khoăn thường trực của nhiều bệnh nhân sau khi trải... -
Các giai đoạn tai biến mạch máu não: Hiểu đúng để cứu sống người bệnh
Tai biến mạch máu não là một tình trạng nguy hiểm, đòi hỏi xử lý kịp thời để hạn chế... -
Thuốc chống kết tập tiểu cầu là gì? Hiệu quả như thế nào trong điều trị đột quỵ?
Thuốc chống kết tập tiểu cầu là nhóm thuốc giúp ngăn chặn tiểu cầu kết dính lại với nhau –... -
Tắc nghẽn mạch máu não: Yếu tố hàng đầu dẫn đến đột quỵ
Nếu không xử lý kịp thời, tắc nghẽn mạch máu não có thể để lại hậu quả nghiêm trọng, thậm...
- Trang chủ
- Sản phẩm
- Về chúng tôi
- Câu chuyện khách hàng
- Góc bệnh lý
- Tin tức tổng hợp
- Liên hệ
- Đặt hàng
- Thông tin sản phẩm
- Thành phần sản phẩm
- Công dụng sản phẩm
- Tai biến mạch máu não
- Thiểu năng tuần hoàn não
- Chế độ ăn uống tập luyện
- Tin tức sự kiện
- Câu hỏi thường gặp
- Câu chuyện khách hàng