Nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não: Hiểu đúng để phòng tránh hiệu quả
Thiểu năng tuần hoàn não là gì?
Thiểu năng tuần hoàn não không phải một bệnh lý riêng biệt mà là tình trạng suy giảm lưu lượng máu lên não kéo dài do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Tình trạng này được chia thành hai dạng chính:
- Cấp tính: Bao gồm đột quỵ do thiếu máu não và cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA).
- Mạn tính: Thiểu năng tuần hoàn não kéo dài.
Thuật ngữ “thiểu năng tuần hoàn não” thường được sử dụng để đề cập đến các trường hợp mạn tính. Trong khi đó, các thể cấp tính như đột quỵ hay cơn thiếu máu não thoáng qua là những vấn đề nghiêm trọng có thể gây tổn thương nặng nề, thậm chí dẫn đến tàn tật hoặc tử vong, vì vậy đã nhận được nhiều sự quan tâm trong y học.
Ngược lại, thiểu năng tuần hoàn não mạn tính dù ít được chú ý hơn nhưng lại có thể tiến triển thành thể cấp tính nếu không được kiểm soát tốt. Chính vì vậy, việc nhận thức đúng về thiểu năng tuần hoàn não mạn tính là rất quan trọng.
Khái niệm thiểu năng tuần hoàn não mạn tính lần đầu tiên được các nhà nghiên cứu Nhật Bản đề xuất vào năm 1990, mô tả tình trạng suy giảm lưu lượng máu đến não dưới mức tối thiểu cần thiết, dẫn đến rối loạn chức năng thần kinh và kéo dài ít nhất hai tháng. Có nhiều nguyên nhân gây ra tình trạng này, trong đó, xơ vữa động mạch là yếu tố chủ yếu.
Thiểu năng tuần hoàn não là căn bệnh phổ biến hiện nay
Nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến tuần hoàn máu não, làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh hoặc khiến tình trạng thiểu năng tuần hoàn não tiến triển nhanh hơn. Những nguyên nhân phổ biến có thể kể đến gồm:
- Tổn thương mạch máu não: Bao gồm tình trạng co thắt, hẹp hoặc tắc nghẽn tại động mạch cảnh hoặc động mạch đốt sống, thường do xơ vữa động mạch, bệnh Moyamoya hoặc dị dạng động tĩnh mạch.
- Vấn đề tim mạch: Các bệnh lý như tăng huyết áp, huyết áp thấp kéo dài, suy tim hoặc rối loạn nhịp tim có thể làm giảm lượng máu cung cấp cho não.
- Bệnh lý toàn thân: Một số tình trạng như hội chứng ngưng thở khi ngủ, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính, thiếu máu, rối loạn huyết học, ngộ độc khí carbon monoxide kéo dài, đái tháo đường, hút thuốc lá và béo phì cũng làm suy giảm tuần hoàn não.
Trong đó, nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não mạn tính là tình trạng hẹp động mạch do xơ vữa.
Ai có nguy cơ mắc thiểu năng tuần hoàn não?
Tình trạng thiểu năng tuần hoàn não mạn tính chủ yếu ảnh hưởng đến người lớn tuổi. Theo một nghiên cứu dịch tễ học tại Trung Quốc năm 2016, khoảng 2/3 số người trên 65 tuổi mắc phải vấn đề này.
Các yếu tố làm tăng nguy cơ thiểu năng tuần hoàn não bao gồm:
- Do xơ vữa động mạch là nguyên nhân hàng đầu gây ra thiểu năng tuần hoàn não, những yếu tố thúc đẩy quá trình này cần được quan tâm, bao gồm:
- Huyết áp cao;
- Rối loạn lipid máu, cholesterol cao;
- Bệnh tiểu đường;
- Béo phì;
- Hút thuốc lá;
- Yếu tố di truyền;
- Lối sống ít vận động.
Một số nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não
Dấu hiệu nhận biết thiểu năng tuần hoàn não
Thiểu năng tuần hoàn não có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, phổ biến nhất là đau đầu và chóng mặt. Nghiên cứu cho thấy, khi lưu thông máu lên não được cải thiện, các triệu chứng này có thể thuyên giảm đáng kể.
Những người mắc thiểu năng tuần hoàn não mạn tính thường gặp các vấn đề sau:
- Đau đầu, cảm giác nặng đầu, hoa mắt, chóng mặt.
- Cơ thể mệt mỏi, buồn ngủ liên tục trong ngày.
- Khó tập trung, dễ cáu gắt, giấc ngủ bị rối loạn, có xu hướng lo âu hoặc trầm cảm.
- Cảm giác tê bì ở mặt hoặc tay chân một bên.
- Chi yếu, kém linh hoạt hoặc khó kiểm soát vận động.
- Xuất hiện những cơn co giật không chủ ý ở một phần chi thể.
- Đột ngột ngất xỉu hoặc té ngã mà không rõ nguyên nhân.
- Buồn nôn, nôn, huyết áp không ổn định.
- Mất thị lực thoáng qua trong thời gian ngắn.
- Biến đổi tâm trạng, cảm xúc, hoặc thay đổi đột ngột về tính cách.
- Chóng mặt, suy giảm trí nhớ, khó tiếp thu kiến thức mới, ảnh hưởng đến công việc.
Triệu chứng nhận biết thiểu năng tuần hoàn não
Ngoài ra, triệu chứng của thiểu năng tuần hoàn não còn phụ thuộc vào vùng não bị ảnh hưởng, cụ thể:
- Thiểu năng tuần hoàn não ở tuần hoàn trước (hệ động mạch cảnh trong): Thường gây suy giảm trí nhớ, đặc biệt là khả năng ghi nhớ sự kiện gần đây hoặc tiếp nhận thông tin mới. Người bệnh có thể hay lặp lại câu hỏi, đầu óc trở nên mơ hồ, tư duy kém linh hoạt, suy giảm hiệu suất làm việc. Các rối loạn cảm xúc như dễ cáu gắt, lo âu hoặc thờ ơ cũng có thể xuất hiện. Một số trường hợp gặp khó khăn trong giấc ngủ hoặc có thay đổi về tính cách và trạng thái tinh thần.
- Thiểu năng tuần hoàn não ở tuần hoàn sau (hệ động mạch đốt sống nền): Dấu hiệu thường gặp bao gồm mất thăng bằng, lảo đảo, hoa mắt chóng mặt (có thể đi kèm buồn nôn hoặc nôn). Người bệnh có thể bị đau đầu, ù tai, suy giảm thị lực, nhìn đôi, khó nuốt hoặc nói chuyện không rõ ràng. Một số trường hợp còn xuất hiện rối loạn vận động và cảm giác.
Biến chứng nguy hiểm của thiểu năng tuần hoàn não
Nếu tình trạng giảm lưu lượng máu lên não kéo dài mà không được kiểm soát kịp thời, người bệnh có nguy cơ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng như:
- Đột quỵ;
- Cơn thiếu máu não thoáng qua (TIA);
- Suy giảm nhận thức do nguyên nhân mạch máu;
- Sa sút trí tuệ.
Chính vì vậy, phát hiện sớm và can thiệp kịp thời có vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn những tổn thương thần kinh không thể phục hồi. Nếu xuất hiện các dấu hiệu của thiểu năng tuần hoàn não mạn tính, người bệnh nên nhanh chóng đến cơ sở y tế để được kiểm tra và điều trị. Một số triệu chứng có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của đột quỵ, nếu được xử lý kịp thời sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ biến chứng và tăng khả năng hồi phục.
Thiểu năng tuần hoàn não có thể gây đột quỵ
Biện pháp phòng ngừa thiểu năng tuần hoàn não
1. Thói quen sinh hoạt giúp giảm nguy cơ
- Áp dụng lối sống lành mạnh để duy trì hệ tuần hoàn não khỏe mạnh.
- Tăng cường vận động thể chất với các bài tập như đi bộ nhanh, chạy bộ (30 - 40 phút mỗi lần, 5 ngày/tuần).
- Rèn luyện trí não qua các hoạt động như ca hát, khiêu vũ, thể dục nhịp điệu, quần vợt.
- Tránh căng thẳng, mệt mỏi kéo dài.
- Phát hiện sớm các dấu hiệu thiểu năng tuần hoàn não để có hướng can thiệp kịp thời.
2. Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Việc duy trì một chế độ ăn khoa học với rau xanh, trái cây, các loại cá, nấm và rượu vang đỏ (trong giới hạn cho phép) có thể hỗ trợ giảm nguy cơ thiểu năng tuần hoàn não. Đồng thời, áp dụng thực đơn lành mạnh giúp kiểm soát cân nặng, hạn chế chất béo có hại, từ đó giảm thiểu nguy cơ mắc các vấn đề như béo phì, rối loạn mỡ máu…
Tạm kết
Bài viết đã giúp bạn tìm hiểu nguyên nhân gây thiểu năng tuần hoàn não. Để bảo vệ sức khỏe não bộ và phòng tránh tình trạng thiểu năng tuần hoàn não, việc duy trì lối sống lành mạnh là yếu tố then chốt. Kết hợp vận động thể chất thường xuyên với các hoạt động kích thích tư duy sẽ mang lại hiệu quả tích cực. Bên cạnh đó, lựa chọn chế độ dinh dưỡng phù hợp với thể trạng cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa bệnh lý này.
-
Nhồi máu não ở người cao tuổi: Hiểu đúng nguyên nhân, nhận diện triệu chứng và cách phòng ngừa hiệu quả
Nhồi máu não ở người cao tuổi có thể gây ra nhiều hệ lụy như tử vong và tàn phế.... -
Đột quỵ ban đêm và những điều cần biết để tránh nguy hiểm đến tính mạng
Đột quỵ ban đêm được xem là một trong những tình trạng cấp cứu y tế nghiêm trọng nhất, thường... -
Bị thiếu máu não không nên ăn gì? Top thực phẩm nên tránh để giảm triệu chứng bệnh
Khi gặp phải tình trạng thiếu máu lên não, chế độ dinh dưỡng là yếu tố quan trọng để giảm... -
Chóng mặt ù tai là bì gì? Top nguyên nhân và cách phòng tránh nguy hiểm
Chóng mặt ù tai là hiện tượng khiến nhiều người cảm thấy rất khó chịu và ảnh hưởng đến sinh... -
Cách trị thiếu máu não tại nhà đơn giản nhưng hiệu quả ít người biết
Thiếu máu não có thể gây nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Dưới đây là những cách... -
Ngất xỉu do thiếu máu não: Làm thế nào để phòng tránh?
Ngất xỉu do thiếu máu não là dấu hiệu cảnh báo sức khỏe đáng lo ngại, đặc biệt ở người... -
Dấu hiệu thiếu máu não: Nên nhận biết sớm để tránh nguy hiểm
Thiếu máu não ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng hoạt động của não bộ, đồng thời tác động tiêu... -
Dấu hiệu đột quỵ trước 1 tuần: Đừng chủ quan khi thấy những biểu hiện này
Đột quỵ là một tình trạng y tế nghiêm trọng với tỷ lệ tử vong cao nếu không được phát... -
Dấu hiệu nhận biết cơn tai biến nhẹ ở người già: Phát hiện càng sớm tỉ lệ sống càng cao
Tai biến nhẹ ở người già là một tình trạng cần được quan tâm nghiêm túc, dù không gây nguy... -
Nguyên nhân bị tai biến là gì? Bác sĩ cảnh báo các yếu tố nguy cơ cần tránh
Phần lớn các trường hợp đột quỵ (tai biến mạch máu não) hoàn toàn có thể phòng ngừa được nếu...
- Trang chủ
- Sản phẩm
- Về chúng tôi
- Câu chuyện khách hàng
- Góc bệnh lý
- Tin tức tổng hợp
- Liên hệ
- Đặt hàng
- Thông tin sản phẩm
- Thành phần sản phẩm
- Công dụng sản phẩm
- Tai biến mạch máu não
- Thiểu năng tuần hoàn não
- Chế độ ăn uống tập luyện
- Tin tức sự kiện
- Câu hỏi thường gặp
- Câu chuyện khách hàng