Đột quỵ có cứu được không? Lý giải từ bác sĩ chuyên khoa

Đột quỵ có cứu được không?

Được xem là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu hiện nay, đột quỵ không chỉ đe dọa tính mạng mà còn để lại nhiều di chứng nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời. Vậy liệu đột quỵ có thể được cứu chữa? Khả năng cứu sống bệnh nhân đột quỵ phụ thuộc vào một số yếu tố then chốt, bao gồm:

- Thời gian cấp cứu quyết định sự sống còn:

Đột quỵ là tình huống khẩn cấp y khoa, nơi từng phút trôi qua đều có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến mạng sống và chức năng não bộ của người bệnh. Trung bình, mỗi phút chậm trễ có thể khiến khoảng 1,9 triệu tế bào thần kinh bị tổn thương không thể phục hồi. Nếu người bệnh được cấp cứu trong vòng 3 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng, khả năng phục hồi có thể tăng từ 30–50%. Tuy nhiên, nếu can thiệp chậm hơn – đặc biệt sau mốc 4,5 đến 6 giờ – nguy cơ gặp biến chứng nặng hoặc tử vong sẽ tăng lên đáng kể.

Cấp cứu nhanh kịp thời tăng cơ hội sống cho người bệnh 

- Mức độ tổn thương ảnh hưởng trực tiếp đến tiên lượng:

Khi vùng tổn thương còn nhỏ và chưa ảnh hưởng đến các trung khu chức năng như vận động, cảm giác hay ngôn ngữ, khả năng phục hồi sẽ cao hơn. Ngược lại, nếu vùng bị tổn thương nằm ở những khu vực nhạy cảm như thân não hoặc vỏ não vận động, dù có điều trị kịp thời vẫn tiềm ẩn nguy cơ để lại tàn tật nặng hoặc tử vong.

- Yếu tố thể trạng và bệnh nền của bệnh nhân:

Người trẻ thường có khả năng tái tạo và phục hồi hệ thần kinh tốt hơn, do hệ mạch máu còn linh hoạt và khả năng đáp ứng điều trị cao. Trong khi đó, những bệnh nhân lớn tuổi hoặc có bệnh nền như cao huyết áp, tiểu đường, tim mạch thường có nguy cơ diễn biến nặng hơn và đáp ứng điều trị kém hơn.

- Vai trò của phương pháp điều trị:

Với đột quỵ do thiếu máu não, việc sử dụng thuốc tiêu sợi huyết (Alteplase) trong vòng 3 giờ đầu có thể giúp phục hồi chức năng thần kinh và giảm tỷ lệ tử vong. Ngoài ra, thủ thuật lấy huyết khối cơ học (thrombectomy) có thể thực hiện trong vòng 6–24 giờ, cứu sống từ 60–70% bệnh nhân – kể cả những ca nghiêm trọng.

Trong trường hợp đột quỵ xuất huyết não, nếu được phẫu thuật dẫn lưu máu càng sớm càng tốt, tỷ lệ tử vong có thể giảm từ 50% xuống chỉ còn 30%.

Phẫu thuật thường được áp dụng trong trường hợp tai biến mạch máu não nặng 

- Năng lực của cơ sở y tế điều trị:

Việc bệnh nhân được đưa đến các bệnh viện có đơn vị điều trị đột quỵ chuyên biệt (Stroke Unit) là yếu tố cực kỳ quan trọng. Tại đây, quy trình “Code Stroke” sẽ được kích hoạt để đảm bảo mọi bước chẩn đoán và điều trị được tiến hành trong thời gian ngắn nhất. Các kỹ thuật hiện đại như chụp CT, MRI, xét nghiệm cấp tốc và can thiệp nội mạch giúp xác định đúng loại đột quỵ và đưa ra phác đồ điều trị tối ưu, nâng cao khả năng cứu sống và phục hồi cho người bệnh.

Làm sao để tăng cơ hội sống sót cho người bị đột quỵ?

Câu hỏi “đột quỵ có thể cứu được không?” đã có lời giải, và việc quan trọng tiếp theo là: Làm gì để nâng cao khả năng cứu sống người bệnh khi đột quỵ xảy ra?

1. Nhận diện sớm các triệu chứng đột quỵ

Việc nhận diện nhanh các triệu chứng đột quỵ đóng vai trò quyết định trong việc cứu sống người bệnh. Hãy ghi nhớ nguyên tắc FAST:

- F (Face) – Khuôn mặt bị méo một bên khi cười.

- A (Arms) – Tay hoặc chân yếu, khó nâng lên.

- S (Speech) – Nói không rõ, phát âm khó khăn hoặc ngọng bất thường.

- T (Time) – Thời gian là vàng – gọi ngay 115 để cấp cứu.

Ngay khi phát hiện người có biểu hiện bất thường thuộc nhóm triệu chứng trên, tuyệt đối không chần chừ – đưa bệnh nhân đến bệnh viện có chuyên khoa đột quỵ càng sớm càng tốt, đặc biệt trong 1 giờ đầu tiên.

Ghi nhớ quy tắc FAST chẩn đoán đột quỵ 

2. Cách sơ cứu đúng khi gặp người bị đột quỵ

Người xung quanh cần tránh các hành động như tự ý cho bệnh nhân uống thuốc, xoa bóp, châm cứu hay để người bệnh tự di chuyển. Thay vào đó, hãy:

- Đặt bệnh nhân nằm nghiêng để tránh sặc, giúp đường thở thông thoáng.

- Nới lỏng quần áo, cà vạt, thắt lưng để người bệnh dễ thở hơn.

- Nếu có đờm hoặc dịch trong miệng, dùng khăn sạch quấn quanh ngón tay để nhẹ nhàng lấy ra.

- Trong trường hợp co giật, tuyệt đối không cố mở miệng hoặc đặt vật gì vào miệng bệnh nhân.

- Nếu bệnh nhân ngưng tim hoặc ngừng thở, cần nhanh chóng tiến hành ép tim và hô hấp nhân tạo (CPR) cho đến khi xe cấp cứu đến nơi.

Các bước sơ cứu người đột quỵ tại chỗ 

Khả năng phục hồi sau đột quỵ có cao không?

Việc phục hồi sau đột quỵ có thể xảy ra, nhưng mức độ sẽ khác nhau tùy theo từng trường hợp. Những yếu tố như thời điểm được cấp cứu, mức độ tổn thương não, tình trạng sức khỏe nền của bệnh nhân và chất lượng phục hồi chức năng sẽ ảnh hưởng lớn đến kết quả điều trị. Có người hồi phục hoàn toàn, nhưng cũng có người cần thời gian dài để tập luyện phục hồi chức năng.

Theo các thống kê y học, tỷ lệ phục hồi hoàn toàn sau đột quỵ còn khá khiêm tốn:

- Chỉ khoảng 10–15% người bệnh có thể hồi phục hoàn toàn, lấy lại toàn bộ chức năng đã mất và trở về với cuộc sống sinh hoạt bình thường.

- Từ 25–40% bệnh nhân phục hồi được phần nào, có thể tự chăm sóc bản thân, tuy nhiên vẫn để lại một số ảnh hưởng như liệt nhẹ, nói ngọng hoặc hạn chế vận động.

- Khoảng 50–65% người sau đột quỵ phải sống cùng các di chứng nặng nề, như liệt nửa người, khó nói, suy giảm trí nhớ, và cần người hỗ trợ trong sinh hoạt hàng ngày.

Một nghiên cứu từ Stroke Association UK (2022) cho thấy, tỷ lệ tử vong hoặc mất khả năng tự lập sau 5 năm ở bệnh nhân đột quỵ do thiếu máu não và xuất huyết não lần lượt có thể lên tới 70,6% và 79%.

Áp dụng vật lý trị liệu càng sớm càng giúp người bị tai biến mạch máu não nhanh phục hồi 

Làm thế nào để tăng cơ hội hồi phục sau đột quỵ?

Để tăng khả năng phục hồi sau đột quỵ, cần chú ý:

- Khởi động phục hồi chức năng càng sớm càng tốt: 

Khoảng thời gian 3 tháng đầu sau đột quỵ được xem là "giai đoạn vàng” để tập phục hồi. Việc bắt đầu luyện tập ngay sau khi bệnh nhân ổn định – thường trong vòng 24–48 giờ – sẽ giúp hạn chế teo cơ, loét tì đè và duy trì khả năng vận động.

- Thực hiện đa dạng các hình thức phục hồi chức năng:

Phục hồi chức năng không chỉ giới hạn ở vận động mà còn cần toàn diện trên nhiều phương diện:

- Tập vận động cơ thể:

Tăng cường cơ bắp, khôi phục sức bền, cải thiện tầm vận động, thăng bằng và khả năng di chuyển.

- Phục hồi ngôn ngữ:

Với những người bị rối loạn lời nói, làm việc cùng chuyên viên âm ngữ trị liệu sẽ giúp cải thiện khả năng nói, đọc, viết và hiểu.

- Cải thiện nhận thức:

Luyện trí nhớ, khả năng tập trung, giải quyết vấn đề và tương tác xã hội để phục hồi các chức năng trí tuệ.

- Phục hồi chức năng nuốt:

Những bệnh nhân gặp khó khăn trong việc nuốt nên được tập luyện chuyên biệt để tránh sặc và đảm bảo dinh dưỡng.

Tạm kết

Đột quỵ có cứu được không? Thực tế, đột quỵ hoàn toàn có thể điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm và xử lý kịp thời tại cơ sở y tế chuyên sâu. Thời gian chính là yếu tố sống còn. Việc hiểu đúng, hành động nhanh và áp dụng phương pháp phục hồi phù hợp sẽ quyết định khả năng sống sót và chất lượng cuộc sống sau này của người bệnh.

ĐẶT MUA KHUNG TRÚC ĐAN

Giá bán lẻ

Hộp 60 viên: 300.000Đ/HỘP

Họ và tên(*)

Số điện thoại*

Địa chỉ nhận hàng*

Sản phẩm	Đơn giá	Số lượng	Thành tiền
Khung Trúc Đan hộp 60 viên	300.000		0
Giá này chưa bao gồm chi phí vận chuyển. Nếu có, Chúng tôi sẽ xác nhận đơn hàng với Quý khách qua điện thoại. Trân trọng cảm ơn		Tổng	0

Tư vấn cước miễn phí:

Hotline: 0975.857.257

Đặt mua